روز گذشته ۲۱ فروردین ۱۴۰۲ خبر رسید شورای رقابت با بررسی شکایت شرکت تپسی، رای بر توقف رویه ضدرقابتی از سوی اسنپ را صادر کرده است. این شورا همچنین به استرداد اضافه درآمد شرکت اسنپ از طریق مراجع قضایی ذیصلاح رای داد.
براساس رای شورای رقابت، اسنپ بهدلیل استفاده از مالکیت هزار سیمکارت و ساخت حسابهای کاربری بهعنوان کاربر مسافر در سامانه تپسی و دسترسی به اطلاعات تماس حدود ۱۴ هزار راننده این شرکت، به استناد ماده ۶۱ سیاستهای کلی اصل ۴۴، به ارتکاب رویه ضدرقابتی محکوم شد و باید جریمه پرداخت کند.
اسنپ: تقریبا تمامی رانندگان تاکسی اینترنتی عضو ناوگان اسنپ هستند!
چند ساعت پس از اعلام این خبر، شرکت اسنپ در بیانیهای که سایت زومیت آن را منتشر کرده، حکم شورای رقابت را وارد ندانسته و ادعای جذب رانندگان تپسی را رد کرده است. در این تکذیبیه آمده است:
«این پرونده در سال ۹۸ مطرح شد و اسنپ نیز دفاعیات خود را ارائه کرد. هرچند تا این لحظه، رأی شورای رقابت بهطور رسمی به اسنپ ابلاغ نشده، اما امروز و بعد از گذشت بیش از ۳ سال، خبر نتیجه آن در رسانهها منعکس شده است. در صورتی که حکم رسانهای شده صحت داشته باشد، ضمن احترام به رأی شورای رقابت، اسنپ حق اعتراض را برای خود محفوظ میداند و این شرکت همچنان به شفافیت و عملکرد استاندارد مطابق با قوانین، در راستای حفظ فضای سالم رقابتی در بازار تاکسیهای اینترنتی متعهد است.»
اسنپ در این بیانیه با طرح ادعای سابق خود که ۹۰ درصد سهم بازار تاکسیهای آنلاین کشور را در اختیار دارد، استدلال کرده که پس «تقریبا تمامی رانندگان تاکسی اینترنتی عضو ناوگان اسنپ هستند و بنابراین ادعای تلاش برای جذب رانندگان رقیب نمیتواند صحت داشته باشد.»
اسنپ همچنین بیان کرده که از سیمکارتهای خریداری شده برای انجام تحقیقات بازار (رصد سرویسهای داخلی شرکت و همچنین سایر شرکتها) جهت تدوین طرحهای تشویقی، بهبود زمان پذیرش درخواستها، بهبود نرخ پذیرش درخواستها و موارد مشابه استفاده میکند که به صورت مرسوم برای تحقیقات بازار توسط شرکتها به کار گرفته میشود.
تپسی: این اولین بار نیست که اسنپ این کار را میکند
در مقابل این ادعاهای اسنپ اما تپسی حرف دیگری میزند و میگوید با اتکا به این رای شورای رقابت برای گرفتن خسارت این کار اسنپ از این شرکت به نهاد قضایی شکایت میکند.
نگین انصاری، معاون حقوقی تپسی در گفتوگو با سایت آیتی ایران با اعلام اینکه داستان شکایت از اسنپ در این زمینه مربوط به سال ۹۹ است گفت، جلسه بررسی این شکایت در نهایت در تاریخ ۲۰ اسفند سال گذشته برگزار شده است.
نگین انصاری در مورد جزییات این اتفاق گفت: «در آذر و دی سال ۹۸، با هزار سیمکارت درخواست سفر در تپسی ثبت میشود و بلافاصله بعد از قبول سفر از طرف راننده این سفرها لغو میشود. ما به این تعداد بالای لغو سفر شک کرده و در نهایت به دنبال پیگیری علت آن افتادیم.»
او در ادامه توضیح داد: «در روند بررسی متوجه رفتارها و اتفاقهای مشابهای شدیم. از جمله اینکه این هزار سیمکارت مربوط به ایرانسل با شمارههای مشابه بوده است و از طرف دیگر الگوی رفتاری تماس این شمارهها توجه کردیم و مشخص شد که این سیمکارتها یک سفر موفق هم انجام ندادهاند و تمام سفرهایشان لغو شده است. متوجه شدیم که از این طریق اطلاعات ۱۴ هزار راننده را به دست آوردهاند. همچنین الگوی درخواست سفر آنها هم یکسان بود و در ساعت اداری درخواست سفر میدادند. برای همین برای ما مشخص شد که این یک کار سازمان یافته است طبعا هم به اسنپ مشکوک شدیم چون این شرکت رقیب ماست و سابقه رفتارهای ضد رقابتی هم داشته است و رویکرد انحصارگرانه دارد و تمام تلاشش را میکند تا رقیب را تضیعف و از بازار بیرون کند.»
او میگوید که به دنبال این اتفاق آنها به دادسرای جرائم رایانهای مراجعه و شکایت کیفری ثبت کردهاند، در نهایت هم بعد از استعلامهای انجام شده مشخص میشود که این سیمکارتهای ایرانسل همگی متعلق به شرکت اسنپ بوده است.
انصاری ادامه میدهد: «بعد از این مرحله شکایت خود را به دلیل شرایط ایجاد شده ضد رقابتی به شورای رقابت تسلیم کردیم. در این زمینه شورای رقابت هم بررسیهای لازم را انجام و رای به تخلف اسنپ داد. نکته مهم این است که اسنپ با اینکار ۱۴ هزار راننده ما را که برای آموزش و به کارگیری در چرخه فعالیت تپسی برایشان هزینه شده بود را به صورت آماده به خدمت خود گرفته است.»
به گفته او این اولین بار نیست که اسنپ این کار را میکند در سال ۱۳۹۶ نیز این شرکت به خاطر نصب اپ روی گوشی رانندگان تپسی حرکتهای ضدرقابتی را شروع کرد و در این زمینه هم شکایتی در شورای رقابت ثبت شده است. انصاری میگوید که با این رای شورای رقابت حالا آنها به خاطر خسارتی که دیدهاند میخواهند علیه اسنپ در دستگاه قضایی شکایت کند تا جریمه وارده مشخص شود.
واکنش آذری جهرمی به این پرونده جنجالی
به نوشته سایت فرارو، محمدجواد آذری جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات به ماجرای شکایت تپسی از اسنپ در کانال تلگرامی خود واکنش نشان داده است. جهرمی نوشت: «چه کنیم که دولتها پویا بشن؟ یکجا مثل مثال اسنپ و تپسی تعارض منافع باعث رشد میشه و یکجا مثل دولتها و صنعت خودرو، تعارض منافع باعث پسرفت میشه! بگذریم که عدهای سرسختانه تلاش میکنند بجای ارتقای دولت، این اکوسیستم فعال رو هم در ایران فشل کنند تا این شکاف کارآمدی-ناکارآمدی رو به این طریق کم کنند.»
به نوشته جهرمی «اسنپ تو این کیس از رانتی استفاده نکرده، اما تلاشش در اونجایی که درخواست سفر داده و وقت رانندهای رو گرفته و شانس یک سفر تجاری محتمل رو ازش سلب کرده، به نظرم جای بحث و چالش اخلاقی داره. حتما راهکار تبلیغات هوشمند و هدفمند یا ارائه پیشنهادهای جذابتر به رانندگان تپسی میتونست راه حل بهتری باشه.»