پنل «آیا واقعا پول هست؟» در سومین روز از بیست و ششمین دوره نمایشگاه الکامپ برگزار شد. رضا زرنوخی مدیرعامل صندوق پول، علی فیاضبخش مدیرعامل شرکت سرآوا، محمدمهدی عباسخانی مدیرعامل شرکت حرکت اول و علیرضا خداکرمی رییس هیات مدیره داده پردازی پارسیان در این پنل شرکت و صحبت کردند.
طرح ایجاد یونیکورنها را به خودمان میفروشند!
علی فیاضبخش مدیرعامل سرآوا در رابطه با موضوع این پنل گفت: ما در اوایل دهه ۹۰ ونچر کپیتال را داشتیم، اما الان شرکتهای CVC (سرمایهگذاری خطرپذیر شرکتی) را داریم که گزینشی سرمایهگذاری میکنند و تکمیل زنجیره ارزششان در اولویت آنها است؛ مانند ایرانسل و همراه اول.
فیاضبخش ادامه داد: «صندوق توسعه ملی ۱۵۰ میلیارد دلار پول واردش شده که ۸۹ میلیارد دلار آن را به دولت داده و نمیتواند پس بگیرد. تنها ۱۱ میلیارد دلار پول در آن مانده است. این صندوق در لیست اوفک (OFAC) است. اگر شرکتی از این صندوق سرمایه بگیرد، افرادی که در این شرکتها کار میکنند نمیتوانند از فرصتهای شغلی خارجی استفاده کنند. بنابراین دیگر نیروی انسانی مستعد به این شرکتها وارد نخواهند شد. IPS این صندوق با اکوسیستم سازگاری ندارد.»
او در ادامه به موضوع اعتبار مالیاتی که باعث معافیت مالیاتی شرکتهای دولتی میشود که در استارتاپهای دانشبنیان سرمایهگذاری کردهاند، گفت: «اعتبار مالیاتی فسادآور است. دولت هیچ وقت به تعهداتش پایبند نبوده و نیست. من به هیچ عنوان به دولتی که به تعهداتش پایبند نیست نمیتوانم اعتماد کنم؛ دولتی را که ۵ سال دیگر با بحران صندوقهای بازنشستگی روبهرو میشود و دولتی که با فروش نفت کسری بودجه ۴۵۰ هزار میلیارد تومانی خود را جبران میکند، قابل اعتماد نمیدانم.»
مدیرعامل سرآوا در خصوص جذب سرمایه بیان کرد: «دولت کجا به تعهداتش پایبند بوده است؟ سرمایهگذارهای خارجی ما مجوز فیپا از دولت گرفتهاند. آنها مجوز ریپترییشن – repatriation – هم از دولت ایران گرفتند؛ یعنی اینکه هر لحظه که بخواهند بتوانند پول را از مملکت خارج کنند. دلیل سرمایهگذاری MTN در اسنپ این بود که چون نمیتوانست پول را از ایران خارج کند.»
فیاضبخش گفت: «سال ۱۳۹۶ من و یکی از همکارانم در سرآوا طرحی ارایه کردیم و به دولت قبل پیشنهاد کردیم که تا سال ۱۴۰۰ میتوانیم پنج یونیکورن ایجاد کنیم. آقای جهرمی وزیر ارتباطات وقت این گزارش را با ایده پنج یونیکورن ظرف پنج سال مطرح کرد و حالا دولت جدید وعده ۶ سال پیش ما را به خودمان میفروشد!»
کارآفرینی مثل راه رفتن روی آتش است
رضا زرنوخی مدیرعامل صندوق پول گفت: کارآفرینی مثل راه رفتن روی آتش است؛ مثل مرتاضهای هندی که به آنها خوش میگذرد. اما اگر بایستند میسوزند. زرنوخی ادامه داد: چیزی که در ایران ما را آزار میدهد، نوسانات و سلیقههای رگولاتور است که عوض میشود. ما استارتاپها به تورم میبازیم. زرنوخی در خصوص سرمایهگذاری استارتاپی در ایران گفت: «پورتفوی استارتاپی ما که از شرکتهای خوبی تشکیل شده بود ۳۵ برابر شد، اما رشد ارزش ملک در همین زمان ۴۵ برابر بود.»
زرنوخی در بخش پایانی صحبتهای خود گفت: «الان شرکتی نداریم که پول زیاد برای سرمایهگذاری نیاز داشته باشد. پس پول به سمت سرمایهگذاری در ساختمان میرود. تجربه جی پی گری در ایران نادیده گرفته میشود. مشکل این است که آدمهای جدید کم تجربه میآیند که نمیتوانند کار مثبتی کنند. قانون جهش دانشبنیان را مثبت نمیبینم و باعث رانت و فساد خواهد شد.»
تاکنون هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری کردهایم
محمدمهدی عباسخانی مدیرعامل حرکت اول در خصوص موضوع پنل و فعالیت این شرکت گفت: «پوزیشن ما تمرکز روی ویسی گری است. خیلی روی value chain همراه اول تمرکز نکردیم. بخشی اش مسوولیت اجتماعی مان است که وارد این حوزه شدیم. سه تا شرکت هاب ایجاد کردیم؛ هاب شیراز و هاب جنوب و هاب بهشتی. تاکنون نزدیک به ۵۲ میلیارد تومان فقط روی ایدههای دانشحویی سرمایهگذاری کردیم. بخش عمده هدف ما رفتن به سوی این است که به کپیتال گین برسیم. ما سرمایهگذاری خارج از کشور هم داشتیم.»
عباسخانی در خصوص بازده سرمایهگذاری در کشور تصریح کرد: «بازدهی نرخ دلار ۸۵ درصد بوده و بورس ۴۵ درصد بازده داشته است.» او ادامه داد: «در واقع ما نگاه کوتاه مدت نداریم. بازده ما در کوتاه مدت کمتر از این است اما ما نگاه بلند مدت داریم و فقط کپیتال گین تنها تارگتمان نبوده است. ما تاکنون هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری تعهدی کردیم که حدود ۷۹ درصدش پرداخت شده است. مبلغ ۲۵۰ میلیارد تومان سرمایهگذاری برای ۱۴۰۲ در نظر داریم. باید اگزیت صورت بگیرد تا این صنعت بچرخد.» عباسخانی در پایان صحبتهای خود گفت: موانع زیادی برای ورود استارتاپها به بورس تا الان وجود داشته است.
پولهای کلانی وارد دانشبنیانها میشود
علیرضا خداکرمی رییس هیات مدیره داده پردازی پارسیان گفت شرکتهای بزرگ به زودی برای اینکه بتوانند از معافیت مالیاتی استفاده کنند، مجبورند در حوزه دانشبنیان سرمایهگذاری کنند و پولهای کلانی وارد این حوزه میشود. او تصریح کرد: تاکیدمان بر هم سرمایهگذاری با مجموعههای بزرگ خواهد بود. خداکرمی بیان کرد: «در مجموعههای دولتی پول نیست. اگر دل بستیم دولت بیاد سرمایهگذاری کند، این اتفاق نمیافتد. صندوق توسعه ملی یکی از جاهایی است که میتواند دولت آن را هل بدهد و بیایند در استارتاپها سرمایهگذاری کنند. از بودجه دولت مستقیم این اتفاق نمیافتد.»