تحریریه 
زمانی بود که استخدام در شرکتهای بزرگ فناوری یا همان «بیگتک» (Big Tech)، به معنای رسیدن به قله موفقیت، حقوقهای نجومی و امنیت شغلی ابدی بود. اما تحولات اخیر نشان میدهد که این دوران به سر آمده است. حتی شرکت «اپل» که همواره به اجتناب از تعدیل نیروهای گسترده مشهور بود، اخیرا دهها تن از کارکنان بخش فروش خود را اخراج کرد؛ اقدامی که شوک بزرگی به بدنه نیروی کار این صنعت وارد کرد.
طبق تحلیلهای پلتفرم «گلسدور» (Glassdoor)، بازار کار پس از دوران پاندمی با پدیده تعدیل نیرو تعریف میشود. اگرچه اوج این موج در سال ۲۰۲۳ بود، اما روند اخراجها در سال جاری نیز با فرکانس بالایی ادامه یافته است. غولهایی نظیر «ورایزن» (Verizon) و «استارباکس» (Starbucks) تنها نمونههایی از این وضعیت هستند، اما صنعت تکنولوژی به دلیل استخدامهای بیش از حد در دوران کرونا و تغییر اولویتها به سمت هوش مصنوعی، ضربه سختتری خورده است.
موج بیپایان تعدیل نیرو در دره سیلیکون
آمارها تکاندهنده است؛ طبق دادههای وبسایت «لیآفس» (Layoffs.fyi)، از سال ۲۰۲۲ تاکنون بیش از ۷۰۰ هزار کارمند در حوزه فناوری کار خود را از دست دادهاند. به جز اپل، سایر بزرگان این عرصه یعنی «آمازون»، «متا»، «گوگل» و «مایکروسافت» در سه سال گذشته دهها هزار نفر را اخراج کردهاند.
«دانیال ژائو» (Daniel Zhao)، اقتصاددان ارشد گلسدور، معتقد است که وعده شغلهای با درآمد بالا برای فارغالتحصیلان جدید دیگر به راحتی محقق نمیشود. دفاتر مجلل و غذای رایگان همچنان جذاب هستند، اما وقتی ثبات شغلی وجود نداشته باشد، این پرستیژ دیگر نمیتواند مانند گذشته از کارکنان محافظت کند. «برت کواکلی» (Brett Coakley)، مشاور ارشد شغلی، میگوید: «تعدیل نیرو دیگر آخرین راهکار نیست، بلکه به بخشی از برنامه سالانه شرکتها تبدیل شده است.»
هوش مصنوعی و تهدید جایگاههای شغلی تازهوارد
یکی دیگر از عوامل کلیدی در تغییر این پارادایم، ظهور هوش مصنوعی مولد است. بسیاری از شرکتهای بزرگ در حال سرمایهگذاریهای چند میلیارد دلاری روی این فناوری هستند و این موضوع به قیمت حذف برخی از جایگاههای شغلی تمام شده است. فارغالتحصیلان علوم کامپیوتر اکنون برای یافتن شغلهای سطح ابتدایی (Entry-level) با دشواریهای زیادی روبرو هستند، چرا که بسیاری از این وظایف در حال خودکارسازی هستند.
شرکتهایی مانند «سیلزفورس» (Salesforce) صراحتا برخی نیروها را با هوش مصنوعی جایگزین کردهاند. حتی «مارک زاکربرگ»، مدیرعامل متا، هشدار داده است که هوش مصنوعی میتواند جایگزین مهندسان سطح متوسط شود. «اندی جاسی» (Andy Jassy)، مدیرعامل آمازون نیز اعلام کرده است که تنها کارکنانی که با هوش مصنوعی همگام شوند، تاثیرگذاری بالایی در آینده شرکت خواهند داشت.
تغییر هویت شغلی و خروج از پیله شرکتهای بزرگ
این بیثباتی باعث شده تا نخبگان فناوری در اولویتهای خود تجدیدنظر کنند. بسیاری از نیروهای جوان به جای تلاش برای ورود به شرکتهای بزرگی که امنیت ندارند، به سمت استارتاپهای کوچکتر یا فعالیتهای مستقل (Gig roles) سوق پیدا کردهاند.
برای کارمندان باسابقه نیز شرایط تغییر کرده است. کسانی که هویت خود را بر پایه نام برندهایی مثل گوگل ساخته بودند، اکنون با این واقعیت روبرو شدهاند که سابقه طولانی هم تضمینی برای حفظ شغل نیست. کارشناسان هشدار میدهند که اگر قدرت بازار دوباره به سمت کارمندان بازگردد، غولهای فناوری با موج بزرگی از استعفا و خروج نیروهای زبده مواجه خواهند شد؛ چرا که اعتماد میان کارفرما و کارمند در این صنعت به پایینترین سطح خود رسیده است.
