بحران میانسالی ضربه‌ی سختی می‌زند؛ حتی برای پادشاهان سیلیکون‌ولی. یک لحظه شما به عنوان یک نوآور جوان، صنایع تثبیت شده را دگرگون می‌کنید. لحظه بعد، به پرتگاه خیره شده‌اید و همانطور که ایلان ماسک دوست دارد بگوید، شاهد دگرگونی در آستانه خانه خود هستید.
اکثر، اگر نگوییم همه‌ی “هفت شگفت‌انگیز” در این موقعیت قرار دارند و به طرز عجیبی همزمان در تلاش برای درک تهدید هوش مصنوعی برای قلمروهای خود هستند.
این پویایی در چند هفته گذشته به نمایش گذاشته شده است: سهام آلفابت هفته‌ی گذشته بیش از ۷ درصد سقوط کرد، پس از آنکه یک مدیر ارشد اپل فاش کرد ترافیک جستجوی گوگل در دستگاه‌های اپل با استفاده از سافاری برای اولین بار در ۲۰ سال گذشته کاهش یافته است. (گوگل بعدتر توضیح داد که همچنان شاهد رشد کلی جستجو، حتی از دستگاه‌های اپل است.)
تیم کوک، مدیرعامل اپل، به نوبه خود در تلاش است برای شرکتش زمان بخرد و در آخرین جلسه مالی خود، سرمایه‌گذاران را به صبر در قبال تأخیرهای سازنده آیفون در زمینه ویژگی‌های هوش مصنوعی ترغیب کرد.
سپس تلاش مارک زاکربرگ، هم‌بنیانگذار فیس‌بوک (متا)، برای ترسیم آینده‌ای روشن برای غول درآمد تبلیغاتی خود به عنوان نوعی «دوست هوش مصنوعی» برای افراد تنها مطرح است.
حتی به نظر می‌رسد ماسک نیز در حالی که از سفر خود به تسلا بازگشته، با وعده استقرار خودروهای خودران به دنبال مقابله با کاهش قیمت سهام این خودروساز برقی است. ماسک اخیراً به تحلیلگران گفت: «ما در آستانه مرگ نیستیم – حتی نزدیک به آن هم نیستیم.» اعتراضات او شبیه شخصیت «مانتی پایتون و جام مقدس» بود که قرار است روی تلی از اجساد انداخته شود: «من نمرده‌ام! … احساس خوشحالی می‌کنم!»
منصفانه بگوییم، هیچ یک از این غول‌ها هنوز نمرده‌اند. و دلایل زیادی برای احساس خوشحالی دارند – آنها ستون‌های بسیار سودآور شرکت‌های آمریکایی هستند و مجموعاً حدود ۷ تریلیون دلار ارزش بازار دارند.
با این حال، چهارراهی که همه آنها به طور جمعی در آن ایستاده‌اند و نحوه واکنش فردی آنها، شبیه به مطالعات موردی آماده برای به‌روزرسانی قرن بیست و یکمی کتاب کلاسیک دانشکده کسب‌وکار «معمای نوآور» (The Innovator’s Dilemma) است.
کلایتون کریستنسن، نویسنده این کتاب، سعی کرد توضیح دهد که چگونه محصولات یا خدمات جدید با ایجاد بازارهای جدید، بازیگران موجود را کنار می‌زنند. این کتابی بود که اصطلاح «دگرگونی» (Disruption) را در اتاق‌های هیئت مدیره بسیار محبوب کرد – حتی اگر به روشی استفاده می‌شد که کریستنسن فقید همیشه در نظر نداشت.
خلاصه نظریه او این بود که شرکت‌های موفقی که ظاهراً همه چیز را درست انجام می‌دهند، می‌توانند شکست بخورند وقتی شرکت‌های کوچکتر – که محدود به آنچه بوده نیستند – اغلب با فناوری‌ها یا فرآیندهای جدید ظهور می‌کنند. به نتفلیکس فکر کنید که مشترکان پستی را هدف قرار داد در مقابل مدل فروشگاه‌های بلاک‌باستر.
بسیاری برای توضیح رونق دات‌کام که به ظهور قهرمانان فعلی سیلیکون‌ولی کمک کرد، به این کتاب روی آوردند. امروز شباهت‌های تقریبی وجود دارد.
همانطور که اینترنت یک فناوری جدید بود که می‌توانست کارهای زیادی انجام دهد، هوش مصنوعی نیز وعده‌های بسیاری دارد. اما در این مراحل اولیه، مشخص نیست که هوش مصنوعی چگونه، توسط چه کسی یا چه زمانی مستقر خواهد شد.
برای مثال، Pets.com برنده نشد، همانطور که بسیاری فکر می‌کردند. مشکل همینجاست. حتی کریستنسن نیز در پیش‌بینی نوآوران دگرگون‌کننده، مانند آیفون اپل، مشکل داشت. وقتی این گجت در سال ۲۰۰۷ عرضه شد، استاد هاروارد آن را تهدیدی برای تلفن‌ها نمی‌دید. در واقع، این دستگاه عصر جدیدی از محاسبات موبایل و اقتصاد اپلیکیشن را آغاز کرد.
با این حال، بازار اپلیکیشن ممکن است بسیار متفاوت به نظر برسد اگر شرکت‌ها به روش‌های مختلفی به مشتریان دسترسی پیدا کنند. برای مثال، عوامل هوش مصنوعی می‌توانند شیوه کار اپ استور را دگرگون کنند.
پاسخ اپل به هوش مصنوعی تاکنون به نظر می‌رسد بیشتر بر روی تبلیغات متمرکز بوده است. کوک در جلسه مالی اخیر اپل درباره تأخیرها به سرمایه‌گذاران گفت: «ما فقط به زمان بیشتری نیاز داریم تا کار را به پایان برسانیم تا استانداردهای کیفیت بالای ما را برآورده کنند.»
حداقل گوگل یک دستیار هوش مصنوعی، Gemini، دارد، هرچند مشخص نیست که آیا این ربات چت برای نجات کسب‌وکار اصلی آن – تبلیغات، که بخش عمده درآمد آن در سال گذشته را تشکیل می‌داد – کافی خواهد بود یا خیر. این حجم زیادی از تبلیغات است که بر اساس کلیک کاربران بر روی لینک‌ها در دنیایی که مردم به طور فزاینده‌ای سوالات خود را از یک ربات چت می‌پرسند، فروخته می‌شود، مانند: «معمای نوآور» درباره چیست؟
با این حال، ممکن است تعجب‌آور باشد که هنوز هیچ پلتفرم غالبی فرمول برنده را پیدا نکرده است. این به امثال سارا گو، یک سرمایه‌گذار خطرپذیر جوان در سیلیکون‌ولی، امید می‌دهد. او در تلاش است با سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌های داغ بعدی هوش مصنوعی که ممکن است غول‌های فعلی را کنار بزنند، جایگاه خود را تثبیت کند.
او در قسمت اخیر پادکست «Bold Names» گفت: «ادعاهای استراتژیک زیادی می‌توانید مطرح کنید که چرا یک شرکت نباید وجود داشته باشد: چون مایکروسافت باید آن را بسازد یا اپل باید آن را بسازد یا گوگل باید آن را بسازد.» اما او گفت، اغلب برای این شرکت‌های تثبیت شده، «خلاقیت با یک محصول جدید پرخطر» می‌تواند دشوار باشد.
فقط کافی است از گوگل بپرسید. روزهای اولیه Gemini با عذرخواهی و وعده بهبود همراه بود، پس از آنکه پاسخ‌های ربات چت آن مغرضانه و – به گفته ساندار پیچای، مدیرعامل – غیرقابل قبول تلقی شد. این عرضه در میان نگرانی‌هایی صورت گرفت که استارتاپ OpenAI در این حوزه پیشتاز است، حتی با وجود اینکه گوگل مدت‌ها بود روی هوش مصنوعی کار می‌کرد.
پیچای در آن زمان نوشت: «هیچ هوش مصنوعی کامل نیست، به خصوص در این مرحله نوظهور از توسعه صنعت، اما ما می‌دانیم که استاندارد برای ما بالاست و تا هر زمان که لازم باشد به تلاش ادامه خواهیم داد.»
گاهی اوقات نوآوری‌های بزرگ و پیشگامانه، که می‌خواهیم آنها را دگرگون‌کننده بنامیم، در واقع به حفظ کسب‌وکارهای موجود کمک می‌کنند.
مایکروسافت – با ارزش بازاری که دوباره از اپل پیشی گرفته است – با پذیرش هوش مصنوعی برای محصولات محل کار خود بسیار زیرکانه عمل کرده است. انویدیا نیز از شرکت‌های هوش مصنوعی که تراشه‌های گران‌قیمت مورد نیاز برای توسعه مدل‌های خود را می‌بلعند، بهره زیادی برده است.
با این حال، ظهور DeepSeek چین و سایر مدل‌های جدید هوش مصنوعی که ظاهراً از قدرت محاسباتی بسیار کمتری استفاده می‌کنند، سوالات جدیدی را مطرح می‌کند. هنوز مشخص نیست که ارزش این فناوری جدید کجا قرار خواهد گرفت.
همه اینها یک معماست. حداقل، هنوز کسی نمرده است.
منبع گزارش: وال استریت ژورنال
مطالب مرتبط
پربازدیدهای هفته
پادکست زوم
