تحریریه 
در حالی که بحث جهانی بر سر مزایا و معایب هفته کاری چهار روزه داغ است، کشور هلند بی‌سروصدا این مسیر را پیموده و به نمونه‌ای کم‌نظیر در این زمینه تبدیل شده است. هلند اکنون با میانگین ۳۲.۱ ساعت کار در هفته برای افراد ۲۰ تا ۶۴ ساله، کوتاه‌ترین هفته کاری را در میان کشورهای اتحادیه اروپا دارد و بالاترین نرخ اشتغال پاره‌وقت در سازمان همکاری و توسعه اقتصادی («OECD») به این کشور تعلق دارد.
به گفته «برت کولین» (Bert Colijn)، اقتصاددان بانک هلندی «آی‌ان‌جی» (ING)، فشردن ساعات کاری در چهار روز به امری بسیار رایج تبدیل شده است. این تحول ریشه در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ دارد، زمانی که زنان به صورت پاره‌وقت وارد بازار کار شدند و مدلی را شکل دادند که از آن به عنوان «مدل یک و نیم نان‌آور» یاد می‌شود. با گذشت زمان، این الگو در میان مردان نیز، به ویژه پدران جوان، محبوبیت یافت.
آیا کاهش ساعات کاری به اقتصاد آسیب می‌زند؟
تجربه هلند نشان می‌دهد که نگرانی‌ها درباره آسیب اقتصادی ناشی از کاهش ساعات کار، چندان دقیق نیست. هلند با وجود ساعات کاری کوتاه‌تر، از نظر تولید ناخالص داخلی سرانه، یکی از ثروتمندترین اقتصادهای اتحادیه اروپا محسوب می‌شود. دلیل این موفقیت، ترکیب ساعات کاری کوتاه‌تر با بهره‌وری ساعتی بالا و نرخ اشتغال چشمگیر است. طبق داده‌های OECD، تا پایان سال ۲۰۲۴، ۸۲ درصد از جمعیت در سن کار در هلند شاغل بوده‌اند، در حالی که این رقم در بریتانیا ۷۵ درصد و در آمریکا ۷۲ درصد است.
در واقع، کار در این کشور به جای تمرکز بر عده‌ای خاص، به شکل گسترده‌تری در میان جمعیت و در طول دوره زندگی توزیع شده است و شهروندان هلندی نسبتا دیر بازنشسته می‌شوند.
چالش‌های الگوی هلندی؛ از نابرابری تا کمبود نیرو
با این حال، این الگو یک مدینه فاضله نیست و با چالش‌های خاص خود روبروست. کاهش ساعات کاری به برابری کامل جنسیتی منجر نشده است. نرخ اشتغال پاره‌وقت همچنان در میان زنان بسیار بالاتر است و این موضوع مانعی برای پیشرفت شغلی آنها ایجاد کرده است. برای مثال، تنها ۲۷ درصد از مدیران در هلند زن هستند که یکی از پایین‌ترین نرخ‌ها در میان کشورهای عضو OECD است.
علاوه بر این، اقتصاد هلند با کمبود نیروی کار، به ویژه در بخش‌هایی مانند آموزش، دست و پنجه نرم می‌کند. این کمبود یک چرخه معیوب ایجاد می‌کند: کمبود معلم باعث بی‌نظمی در ساعات مدارس می‌شود و این امر، تعهد والدین به برنامه‌های کاری طولانی‌تر را دشوار می‌سازد.
با تمام این‌ها، تجربه هلند یک درس مهم دارد: می‌توان کار را به شیوه‌های مختلفی سازماندهی کرد. شاید مهم‌ترین دستاورد این مدل، فراتر از حوزه اقتصاد باشد؛ بر اساس رتبه‌بندی‌ها، کودکان در هلند شادترین کودکان در میان کشورهای ثروتمند جهان هستند.
دیدگاه‌تان را بنویسید