به گزارش نیویورکتایمز، تاسیس یک شرکت در سیلیکونولی همواره اقدامی پرستیژدار محسوب میشود، اما «چرخش» (Pivot) یا تغییر مسیر یک شرکت بحرانزده، چندان جذاب نیست. اخیراً با ورود هوش مصنوعی که عملیات بسیاری از کسبوکارها را دگرگون کرده است، برخی از مدیران اجرایی اعلام میکنند که در حال «باز-تاسیس» (Refounding) یا به عبارتی بازسازی برند خود به عنوان استارتاپهای هوش مصنوعی هستند.
در ماه ژوئن، پلتفرم مدیریت پروژه «ایرتیبل» (Airtable) اعلام کرد که به جای افزودن قابلیتهای هوش مصنوعی به پلتفرم موجود، این لحظه را به عنوان یک «باز-تاسیس» در نظر گرفته است. این شرکت ویژگیهای هوش مصنوعی را به صورت پیشفرض در اختیار کاربران قرار داد و مدل قیمتگذاری جدیدی را معرفی کرد.
در ماه اکتبر نیز سایت کاریابی «هندشیک» (Handshake) مدل تجاری جدید خود را اعلام کرد که شامل استخدام پیمانکاران برای تولید داده جهت فروش به شرکتهای مدل زبانی بزرگ (LLM) میشود. این شرکت در یک پست وبلاگی نوشت: «این باز-تاسیس ماست؛ نه پرده دوم نمایش، بلکه جهشی بعدی در ماموریتی که یک دهه پیش آغاز کردیم.»
ماه گذشته نیز، «رییس» اجرایی جدید استارتاپ املاک «اپندور» (Opendoor) به سرمایهگذاران گفت: «ما در حال باز-تاسیس اپندور به عنوان یک شرکت نرمافزاری و هوش مصنوعی هستیم.» نکته قابل تامل اینجاست که هم اپندور و هم هندشیک، همزمان با اعلام باز-تاسیس خود، خبر تعدیل نیرو را نیز منتشر کردند.
تفاوت ظریف میان باز-تاسیس و چرخش
تیم رهبری در ایرتیبل که زودتر از بقیه از این اصطلاح استفاده کرد، ابتدا کلماتی مانند «راهاندازی مجدد» یا «تحول» را بررسی کرد. اما «هاوی لیو» (Howie Liu)، همبنیانگذار و «رییس» اجرایی شرکت میگوید در نهایت زبان «تاسیس» را انتخاب کردند زیرا سطح ریسک و اهمیت ماجرا دقیقاً مشابه زمان تاسیس است. او معتقد است که تصمیمات فعلی، دهه آینده شرکت را شکل میدهد. به گفته او، این اصطلاح برخلاف «چرخش» که تداعیکننده تغییر مسیر پس از یک اشتباه است، دامنه وسیع تغییرات را نشان میدهد.
فرهنگ کار سخت و استراتژی هوش مصنوعی
«کاترین کلی» (Katherine Kelly)، مدیر ارشد بازاریابی هندشیک میگوید باز-تاسیس، «فرهنگ استارتاپی را دوباره به کسبوکارهای موجود تزریق میکند.» هدف این است که انرژیِ زمانِ تاسیس بدون ریسکهای آن دوران بازیابی شود؛ رویکردی که برای جامعه فناوری بسیار وسوسهانگیز است.
بازگشت به ذهنیت روزهای اول، میتواند مشوق رویکرد «کارِ بیوقفه» باشد که مشخصه استارتاپهای جوان است. خانم کلی اشاره میکند که هندشیک همزمان با اعلام باز-تاسیس، کارمندان را ملزم کرد پنج روز در هفته در دفتر حاضر شوند و رهبران شرکت به صراحت اعلام کردند که انتظار دارند افراد با سرعت و ساعات کاری معناداری کار کنند تا اهداف محقق شود.
اگرچه این روند نویدبخش فصل جدیدی است، اما به گفته «جان ایواتا» (Jon Iwata)، مدرس مدرسه مدیریت ییل، باز-تاسیس شامل بازنگری در اصول اولیه شرکت نیز میشود. او پیشبینی میکند که هوش مصنوعی بسیاری از مدیران عامل را وادار میکند تا به سوالات وجودی فکر کنند و بپرسند: «ما واقعاً در چه کسبوکاری هستیم؟»
زمانی که یک شرکت تصمیم میگیرد واقعاً در چه کسبوکاری باشد (که در بسیاری از موارد کسبوکار هوش مصنوعی است)، ریسکها بالا میرود. خِرد متعارف میگوید شما فقط یک بار میتوانید یک شرکت را تاسیس کنید. اما ذهنیت باز-تاسیس پیشنهاد میکند که شاید بنیانگذاران بتوانند شانس دیگری داشته باشند. البته به عقیده خانم کلی، اگر میخواهید دیگران این موضوع را باور کنند، باید تلاش زیادی بکنید، زیرا شما فقط همین یک شانس را دارید.