شرکت «یکتانت» در گزارشی جامع و تحلیلی، به بررسی تاثیرات دوره جنگ ۱۲ روزه اخیر بر فضای تبلیغات دیجیتال ایران پرداخته است. این گزارش که بر اساس دادههای بیش از ۵,۳۰۰ وبسایت، هزاران اپلیکیشن و کمپینهای تبلیغاتی حدود ۲,۰۰۰ کسبوکار تدوین شده، نشان میدهد که این بحران علاوه بر ایجاد یک شوک شدید و کاهش بودجههای تبلیغاتی، باعث تغییر قابل توجه در رفتار کاربران و ایجاد فرصتهایی کوتاهمدت برای برخی کسبوکارها شده است.
بر اساس این گزارش، با شروع جنگ، بسیاری از کسبوکارها کمپینهای تبلیغاتی خود را متوقف کرده یا بودجه آنها را به شدت کاهش دادند. این روند در روز دهم جنگ به اوج خود رسید و بودجههای تبلیغاتی در پلتفرم یکتانت نسبت به دوره پیش از جنگ، کاهشی ۷۹ درصدی را تجربه کرد. تعداد کمپینهای فعال نیز با افت میانگین ۳۷ درصدی مواجه شد. با این حال، گزارش یکتانت نشان میدهد که نشانههای بازگشت تدریجی بازار در دو روز پایانی جنگ قابل مشاهده بود.
سقوط بازدید وبسایتها و تغییر رفتار کاربران در گزارش یکتانت
یکی از اولین پیامدهای جنگ طبق گزارش یکتانت، کاهش ترافیک وبسایتها بود. مجموع بازدید روزانه وبسایتهای فارسی همکار یکتانت با شروع جنگ حدود ۱۴ درصد کاهش یافت. اما این افت در تمام حوزهها یکسان نبود و تحلیل یکتانت نشان میدهد بحران جنگ، رفتار و اولویتهای محتوایی کاربران را به کلی تغییر داد.
در این دوره، وبسایتهای «ویدئویی» و «خبری سیاسی» به ترتیب با رشد بازدید ۳۷ و ۳۵ درصدی روبرو شدند. در مقابل، کاربران توجه کمتری به حوزههای دیگر داشتند؛ به طوری که بازدید وبسایتهای «موسیقی» ۷۱ درصد، «سبک زندگی و سرگرمی» ۴۱ درصد و «ورزشی» ۲۱ درصد کاهش یافت.
فرصتی در بحران: رشد اپلیکیشنها و کاهش هزینههای تبلیغاتی
گزارش یکتانت نشان میدهد که برخلاف وبسایتها، فضای اپلیکیشنها و بازیهای موبایلی در دوره جنگ با رشد همراه بود. استفاده از ظرفیت تبلیغاتی در اپلیکیشنها ۲۸ درصد و در بازیهای موبایلی ۴۱ درصد افزایش یافت. این آمار نشان میدهد که کاربران در شرایط بحران، زمان بیشتری را در این پلتفرمها سپری کردهاند.
همزمان، کاهش شدید تقاضا برای تبلیغات، فرصتی طلایی برای کسبوکارهایی که به فعالیت خود ادامه دادند، فراهم کرد. در گزارش یکتانت آمده است که میانگین «هزینه به ازای کلیک» (CPC) تا ۴۶ درصد کاهش یافت که این امر باعث شد کمپینهای فعال، «بازگشت سرمایه» (ROI) بسیار بالاتری را تجربه کنند. جالب آنکه با وجود افزایش ۳۷ درصدی بازدید وبسایتهای ویدئویی، «نرخ پر شدن ظرفیت تبلیغات ویدئویی» (Fill Rate) در این دوره تنها ۳۵ درصد بود، اما پس از جنگ با جهشی چشمگیر به ۹۳ درصد رسید.
کدام صنایع در برابر بحران مقاومتر بودند؟
گزارش یکتانت با تحلیل رفتار صنایع مختلف، آنها را بر اساس میزان کاهش بودجه در جنگ و سرعت بازیابی پس از آن، در چهار دسته طبقهبندی کرده است. دو سر طیف برای نمونه به شرح زیر هستند:
ناحیه اول (مقاومها): کسبوکارهایی مانند «بانکها»، «ارز دیجیتال»، «فروش و خدمات خودرو» و «گردشگری (اجاره اقامتگاه)» کمترین کاهش بودجه را داشتند و پس از جنگ نیز به سرعت فعالیت خود را افزایش دادند. این گروه ۳۰ درصد کسبوکارها را تشکیل میدهند.
ناحیه چهارم (آسیبپذیرها): در مقابل، صنایعی چون «لوازم خانگی»، «فروشگاههای آنلاین و خردهفروشی»، «تاکسیهای اینترنتی» و «پوشاک» با بیش از ۵۰ درصد کاهش بودجه مواجه شدند و روند بازیابی کندی داشتند. این گروه با ۳۷ درصد، بزرگترین دسته از کسبوکارها را شامل میشوند.
این تحلیل نشان میدهد که هرچند جنگ یک شوک بزرگ به بازار وارد کرد، اما پویایی و ظرفیت بازگشت اقتصاد دیجیتال ایران همچنان بالاست و کسبوکارهای پایدارتر توانستند از این بحران برای تقویت جایگاه خود بهرهبرداری کنند.
گزارش کامل تاثیرات جنگ بر تبلیغات دیجیتال یکتانت را از اینجا بخوانید.