چند روز پیش بود که جدالی پر حاشیه میان بازار و مایکت در توییتر بر سر موضوع بهروزرسانی اپلیکیشنها شکل گرفت. ماجرا تا جایی پیش رفت که بنیانگذار کافهبازار شخصا به موضوع ورود کرد و پاسخ مدیرعامل مایکت که توییتهایی منتشر کرده بود را داد.
کافهبازار میگوید مایکت با انتشار بهروزرسانیهای مجدد و غیرضروری برای اپلیکیشنهایی که کاربر پیشتر آنها را از طریق گوگل پلی یا بازار آپدیت کرده، حجم ترافیک کاربران را هدر داده و در مقابل مایکت نیز این موضوع را ابتدا رد کرده و سپس اعلام کرده بهروزرسانیها یک کمپین تبلیغاتی برای ارایه تخفیف به کاربر بوده است. مدیرعامل مایکت، بازار را به انحصارطلبی متهم کرد و بازار نیز گفت، مایکت با این اقدام به اعتماد کاربر لطمه وارد کرده است.
بازار با انتشار مطلبی در بلاگ رسمی خود، پس از چند روز از گذشت این ماجرا و کم شدن تنشها، توضیحاتی را در خصوص ماجرای پیش آمده بین این شرکت و مایکت منتشر کرده که به شرح زیر است:
ماجرا چیست؟
مدتی بود گزارشهایی از کاربران و توسعهدهندگان میگرفتیم مبنی بر اینکه مایکت برای برخی برنامهها و بازیهایی که کاربران، قبلا آنها را از بازار نصب یا بروزرسانی کرده بودند «بهروزرسانی غیرواقعی» نشان میدهد. در این حالت، کاربری که چند بازی یا برنامهی دارای امکان پرداخت را از بازار (و تا زمان رسانهای شدن موضوع، از گوگلپلی) نصب یا بروزرسانی کرده، در مایکت با دیدن دکمهی «بهروزرسانی»، درست همان نسخهی موجود در گوشی خود را مجدد دانلود میکند و این بار به درگاه پرداخت مایکت منتقل میشود. مایکت روی برخی برنامههای پرطرفدار این بهروزرسانی غیرواقعی را نشان میدهد تا درآمد خود از کاربران را به روشی غیراخلاقی و غیرقانونی افزایش دهد.
این ترفند که خلاف اصول رقابت سالم است، علاوه بر ایجاد هزینهی مالی و زمانی برای کاربر و مخدوش کردن اعتماد او به برنامههای ایرانی، کاربران ما را متضرر و آنها را نسبت به ما هم بیاعتماد میکند. از کابران میخواهیم همیشه به نسخه (ورژن) برنامه دقت کنند.
مایکت در بیانیهای که هفته پیش منتشر کرد، ضمن فرافکنی و تکرار اتهامهای بیموردی چون انحصارطلبی، ضمن بیپاسخگذاشتن چند سؤال مهم، کوشید این رفتار غیرقانونی را توجیه کند، و بهروزرسانی غیرواقعی را صرفا یک «کمپین مارکتینگی جهت جذب کاربر» دانست.
مایکت بهتر از هر عضو صنعت کسبوکارهای اینترنتی میداند که اتهام انحصارطلبی به بازار، بیپایه است.
با وجود گوگلپلی استور، و استورهایی مثل سامسونگ و هوآوی اصولاً شرایط انحصاری در بازار ایران وجود ندارد.
بازار مدتهاست که در برابر این ادعاهای تکراری که با هدف جلب توجه صورت میگیرد سکوت کرده است. عدم ثبت هیچگونه شکایتی در شورای رقابت نشانهی دیگری بر بیپایهبودن این اتهام است.
سؤالهای بیپاسخی که همچنان روی میز است
ما از رسانهها و افکار عمومی دعوت میکنیم سؤالهایی را که مایکت در بیانیه و رفتار خود بیپاسخ گذاشته پیگیری کنند تا بیش از این حقی از کاربران و توسعهدهندگان پایمال نشود.
۱
چرا مایکت ابتدا واقعیت را تکذیب کرد؟
در تاریخ ۱۰ اردیبهشت، مایکت در اولین واکنش به بازتاب رسانهای در خصوص بهروزرسانیهای غیرواقعیاش، آن را تکذیب کرد، در حالی که در بیانیهی اخیر خود، آن را تایید کرده و به توجیه آن پرداخته است. (تصویر زیر، مربوط به اولین واکنش مایکت است که در کانال تلگرام خود منتشر کرد.) مایکت همچنین در همان شب این امکان را برای برنامهها و بازیهایی که کاربر از «گوگلپلیاستور» دانلود میکرد، غیرفعال کرد. هم ما و هم کارشناسان صنعت با مستندات متعدد، فعالبودن این امکان تا روز دهم اردیبهشت را تأیید میکنیم.
۲
آیا کاربر میداند که با وجود مصرف دوبارهی حجم اینترنت، برنامهاش هیچ تغییری نکرده است؟
آیا کاربر میداند که با زدن این دکمهی بهروزرسانی، و دانلود دوبارهی نسخهی موجود روی گوشیاش، هیچ تغییری در کارایی برنامه رخ نداده، بازی یا برنامهاش همان است که بود، ورژنکد آن همان ورژنکد قبلی است و امکانات تازهای به آن اضافه نشده است؟
به روزرسانی برنامه یعنی اینکه امکاناتی اضافه پیدا کرده یا نواقصی از آن برطرف شده است. توصیه به روزرسانی در مایکت ارتباطی با عملکرد برنامه ندارد. مهمتر آنکه در توضیحات برنامه آمده که مایکت با بهروزرسانی این برنامه چند روز تخفیف دارد. کاربری که خرید درون برنامهای نمیکند با دانلود از مایکت فقط حجم اینترنت خود را از دست میدهد.
۳
آیا کاربر همهجای برنامه، توضیحات مرتبط با «بهروزرسانی»غیرواقعی را میبیند؟
مایکت نوشته «به شکلی واضح» به کاربر توضیح داده است. آیا کاربر هنگام دیدن نتیجهی جستجوی یک برنامه یا بازی، این توضیح را میبیند؟ پاسخ منفی است.
تصویر زیر روز دهم اردیبهشت، هنگام جستوجوی بازی «منچرز» در مایکت از سوی کاربری که قبلا منچرز را از بازار نصب کرده ضبط شده است.
۴
چرا مایکت به هشدار توسعهدهندگان و درخواست حذف این دکمه اعتنا نکرد؟
مایکت نوشته است «این پیشنهاد به نفع توسعهدهنده است.» مدیران مایکت به خوبی آگاهند که چندین توسعهدهنده از جمله تعدادی از بهترین بازیسازان ایرانی به مایکت هشدار داده بودند تا این حرکت غیرقانونی را متوقف کند. (بازیسازان به درستی نگران از دست رفتن اعتماد کاربران خود بودند، چرا که آپدیت بیدلیل بازی، سبب دلسردی کاربری میشود که فرضش این است که فیچرهایی به بازی اضافه شده یا عملکرد آن بهتر شده است.) چرا مایکت به درخواستهای توسعهدهندگان اعتنا نکرده و به کار خود ادامه داده؟ سؤال دیگر در این رابطه این است که آیا مایکت از توسعهدهندگان برای این ترفند غیرقانونی اجازه گرفته بود؟
۵
چرا مایکت پیش از صدور بیانیه، متن توضیحات برنامه را هم عوض کرد؟
چرا مایکت درست پیش از صدور بیانیه، متن توضیح «بهروزرسانی» را تغییر داد؟ دو تصویر زیر، مربوط به صفحهی جزئیات برنامه در مایکت، پیش و پس از صدور بیانیه است. تصویر سمت راست به روز دهم و تصویر سمت چپ به روز صدور بیانیه مربوط میشود.
در پایان این سؤال هم مطرح است که اگر این گونه اقدامها ارزش افزودهای برای کاربر داشت و سایر رقبا (مثلا بازار یا فروشگاههای گوگلپلی و سامسونگ و هوواوی و …) هم همین مسیر را در پیش بگیرند چه اتفاقی میافتد؟ کاربر با این همه پیام آپدیت چه کند؟ آیا نسبت به پیام «بهروزرسانی» بیاعتماد و بیتفاوت نخواهد شد؟ تکلیف توسعهدهندگان با اینکه کاربرها کمتر نسخهی جدید برنامهها و بازیهایشان را بهروزرسانی میکنند چه خواهد شد؟
ما در صورت لزوم مستندات بیشتری در این زمینه را در اختیار رسانههای بیطرف و کاربران قرار میدهیم وهمچنان حق اقدام قضایی را برای خود محفوظ میدانیم.